کانتینر و انواع آن را بشناسید.

بسم الله الرحمن الرحیم

سلام دوستان. من نظام‌پرور، مدیر توسعه کسب و کار و مشاور امور اقتصادی گروه شرکت‌های آراد، هستم.

در این فایل صوتی می‌خواهم درباره روش‌های صادرات با شما صحبت کنم. در فایل قبلی درباره ایکوترم با شما صحبت کردم و گفتم که ایکوترم چیست. اما خواه‌ناخواه یکی از پارامترهای مهم تشکیل‌دهنده در ایکوترم ((کانتینر)) است؛ کانتینر هم در بحث زمینی و هم در بحث هوایی مطرح است و مورد استفاده قرار می‌گیرد. ما باید شما را مقداری با کانتینرها و انواع آن‌ها و فلسفه آن‌ها آشنا کنیم تا بتوانیم در روش‌های صادراتی به نحو بهتری از آن استفاده کنید و پیش بروید. به هر حال صادرات متدها و کسب‌وکارهایی دارد. این کانتینرها و انواع آن‌ها ذهن شما آشنا می‌کند که چطور می‌توانید یک کالا را بهتر حمل کنید و بدانید که روش‌های مختلفی در حمل‌ونقل وجود دارد و توسعه این روش‌ها واقعا تحولی در کسب‌وکارها ایجاد کرده است.

اولین مخترع کانتینر و کسی که این کار را شروع کرد مردی به نام مکلین بوده است که در سال 1955 اولین کانتینرهای 35 فوت خود را (نزدیک به 38 کانتینر) روی یکی از کشتی‌ها حمل کرده است. در آن زمان، قبل از 1955 و مثلا از سال‌های 1935-40، مردم برای حمل‌ونقل کالای خود از کشتی‌ها به صورت فله استفاده می‌کرده‌اند. داخل کشتی می‌ریخته‌اند و به جای دیگری می‌برده‌اند. کشتی‌ها خن‌بندی بود و این‌ها را ادبندی می‌کردند، با کیسه و تور و به شکل‌های مختلف می‌بستند و حمل می‌شد. این کارها مشکلات زیادی هم ایجاد می‌کرد. بعضی از کشتی‌ها به خاطر عدم تعادل غرق می‌شدند و کالاها ریخت و ریز داشت. کالایی در مسیر گم می‌شد، کم می‌شد، آسیب می‌دید و همه این‌ها بسیار هزینه‌بردار بود.

از طرفی جالب است بدانید که هزینه توقف یک کشتی در بندرگاه بسیار زیاد است. وقتی کشتی به اسکله می‌چسبد هزینه‌ای به نام DA برای او تعریف می‌کنند که به ازای هر ساعت توقف مبلغ بسیار سنگینی از آن دریافت می‌کند. این مسئله خیلی برای کشتی‌ها سنگین است و به همین دلیل آن‌ها در مسیری حرکت کردند که کار خود را سریع انجام دهند؛ تخلیه و بارگیری خیلی سریع انجام شود. معمولا کشتی که می‌آید سریع تخلیه و بارگیری خود را انجام می‌دهد و می‌رود. خیلی توقف نمی‌کند و نهایتا بخواهد توقف کند هم روی دریا توقف می‌کند و کنار خود اسکله نمی‌ایستد و فضای اسکله را نمی‌گیرد که بندرگاه برای او هزینه زیادی ایجاد کند. از آن موقع بیشتر از 60-70 سال گذشته است و کانتینرها توسعه پیدا کرده‌اند و کشتی‌هایی که به این شکل کار می‌کنند خیلی زیاد شده‌اند چون کانیتنر مزایای بسیار زیادی دارد.

شما می‌دانید که خود کانتینر چیست و نیازی نیست که من آن را توضیح دهم؛ به صورت عمومی برای همه شما شفاف است. من انواع کانتینر را توضیح می‌دهم تا با آن آشنا شوید. کانتینرهایی به نام ((جنرال کارگو کانتینر)) داریم که در آن همه چیز می‌گذارند. طول و عرض و ارتفاع آن هم استاندارد است که استانداردهای آن را برایتان می‌گویم. بعضی از کانتینرها، کانتینرهای ((روباز)) هستند که سقف آن‌ها باز است. بعضی از کانتینرها پهلویشان باز است. چرا؟ مثلا کالای شما یک قلوه‌سنگ است، یک سنگ بزرگ است (مثلا سنگ‌های گرانیتی امثال آن را به صورت قله و تکه‌ای می‌فروشند). بعضی‌ از کانتینرها ابعاد بزرگتری دارند که اصطلاحا به آن ((HC)) می‌گویند؛ ارتفاع آن‌ها از کانتینرها معمول بلندتر است که برایتان می‌گویم. کانترینرهای یخچال‌دار داریم. کانتینرهای عایق‌دار داریم. کانتینرهای حرارتی داریم که کالای داخل خود را گرم نگه می‌دارد و برای بعضی از محصولات مانند قیر که لازم است گرم بماند تا خراب نشود یا راحت تخلیه شود، استفاده می‌شود. بعضی از کانتینرها مخزنی یا تانکری هستند. بعضی از کانتینرها برای حمل مایعات هستند. بعضی از کانتینرها برای حمل گاز هستند؛ مثلا کانتینرهای LPG که بسیار هم خوب هستند.

بعضی از افراد که می‌خواهند سرمایه‌گذاری‌های بزرگ و خاصی بکنند از این کانتینرها می‌خرند و بعد مثلا در مسیر ایران به ممباسا شروع به کار می‌کنند. LPG اینجا باز می‌زند (چون اگر بخواهد آن را با کشتی‌های بزرگ و LPG کریر ببرد هزینه آن بسیار زیاد می‌شود اما با این‌ها کم است) و می‌برد و آنجا تخلیه می‌کند و دوباره باز می‌گردد. حتی خالی برمی‌گردد. خیلی برایش صرف دارد. از طرفی این کانتینرها به بندر می‌رود و دوباره این‌ها را می‌دهد و می‌برند به مخازن مختلف تخلیه می‌کنند یا اصلا کانتینرها را می‌برند به همان محل، استفاده که شد دوباره خالی می‌شود و بارگیری می‌شود و می‌برد. سود خیلی کلانی هم می‌کنند .

من بعضی از تجاری که دارند این کار را در بازارهای آفریقای جنوبی انجام می‌دهند می‌شناسم و خیلی هم به آن توجه دارند. بعضی‌ها در آفریقای غربی خیلی خوب دارند کار می‌کنند و سودهای بسیار بسیار کلانی هم می‌برند. بعدا اگر فرصتی باشد درباره بازار آفریقا صحبت می‌کنم که مثلا محصولات پتروشیمی یا پالایشگاهی (مثل نفت، گازوئیل، مازوت، روغن و امثال این‌ها) و همه چیز را به صورت سوپرمارکتی می‌فروشند. سوپر مارکت‌های آن‌ها فرق دارد. مثلا یک محوطه است که در آن قسمتی گازوئیل چیده است، در قسمتی مازوت چیده است، در قسمتی روغن موتور چیده است و غیره، و افراد اینطور خرید می‌کنند. اینطور نیست که مثلا یک سوپرمارکت خاص باشد. این‌ها زنجیره‌ای هم کار می‌کنند، یعنی اگر شما یک مسیر در آنجا فراهم کنید به راحتی سرمایه‌گذاری بسیار پرسودی خواهد بود. به صحبت‌های خودمان باز گردیم.

بعضی از کانتینرها مخصوص حمل گاز فشرده هستند. بعضی‌ها مخصوص حمل کالاهای فله هستند. اصطلاحا ((بار کارگو)) هستند. بعضی‌ها کفی‌اند. صاف صاف هستند. مثلا اگر بخواهی دستگاهی روی آن بگذارید باید ثابتش کنید درنتیجه گذاشتن دستگاه در این نوع کانتینرها امکان‌پذیر نیست چون کفی و صاف است. بعضی‌ها تهویه دارند. بعضی‌ها ((سوپر وک)) هستند. بعضی‌ها ((فلت رک)) هستند. پس کانتینرها مدل‌های مختلفی دارند.

آن‌ها را براساس سایز و ظرفیت‌ها هم می‌شود دسته‌بندی کرد. مثلا ابعاد کانیتنر 20 فوت جنرال یا DC به این شرح است: طول 6 متر و 5 سانتی‌متر، عرض 2 متر و 43 سانتی‌متر، ارتفاع 2 متر و 58 سانتی‌متر. تلرانس هم دارد. محیط داخلی همین کانتینر یعنی چیزی که بتوان داخل آن قرار داد: طول 5 متر و 89 سانتی‌متر، عرض 2 متر و 35 سانتی‌متر، ارتفاع 2 متر و 38 سانتی‌متر. یعنی اگر شما بخواهید کالایی را داخل یک کانتینر عمومی معمولی بگذارید نباید ارتفاع آن از 2 متر و 38 سانت بیشتر باشد. به طول و عرض و در آن هم کاری ندارم. در نهایت چیزی که می‌توان در آن بارگیری کرد 21 تن و 610 کیلوگرم است. البته در بعضی از کانتینرها می‌توان اضافه بار 25 تن را روی 20 تن زد اما باید آن کانتینر ظرفیت داشته باشد. اما اساس کانتینر 21 تن و 610 کلیوگرم ظرفیت دارد. از نظر حجم، مکعبی 1/33 مترمکعب می‌توان در آن جای داد.

اگر کانتینر 40 فوت شود، طول آن دو برابر می‌شود. یعنی می‌شود 12 متر و 19 سانتی‌متر، اما همان ارتفاع و عرض قبلی را دارد. طول فضای داخلی آن هم 12 متر و 3 سانتی‌متر می‌شود. از نظر حجمی 5/67 مترمعکب می‌توان داخل آن جای داد. اما از نظر ظرفیتی شما نهایتا می‌توانید 480/26 کیلوگرم در آن قرار دهید. کانتینر دو برابر شده است اما می‌توانید 40 تن در آن بار بریزید. نهایتا 480/26 کیلوگرم می‌توانید در آن بار بزنید.

اگر کانتینر HC بشود، این کانتینرها ارتفاع بیشتری دارند. یعنی تمام آن طول و عرض‌هایی که چه برای 20 و چه 40 فوت داشتیم ثابت است اما ارتفاع آن‌ها به جای آنکه 2 متر و 59 سانتی‌متر باشد 2 متر و 89 سانتی‌متر است. اما از نظر ظرفیتی فرق آنچنانی ندارد. مثلا در یک 40 فوت 480/26 می‌توان بار زد و در این 640/26 می‌شود بار کرد. عدد آنچنانی نیست که از نظر حجمی خیلی فرق کند.

چرا گاهی اوقات این اعداد فرق می‌کند؟ مثلا کانتینر 20 فوتی که OT است، به خاطر باز بودن بالای آن، حجم فشار وزن کل آن کاهش پیدا می‌کند و از نظر حجمی و وزنی می‌تواند تا 28 تن بار بزند. اما عیب آن این است که بالای آن باز است. مثلا 40 فوت OTها تا 26 تن بار می‌زند. چرا این کمتر بار می‌زند و آن بیشتر داستان دیگری دارد که نمی‌خواهم وارد بحث آن شوم.

نوع 20 فوت کانتینرهای یخچال‌دار 23 تن و 675 کیلوگرم می‌تواند بار بزند و 40 فوت‌های آن 25 تن می‌تواند بار کند. یعنی 40 فوت یخچال‌دار (RF) می‌تواند تا 25 تن بار بزند و شما می‌توانید از این ظرفیت‌ها و پارامترها استفاده کنید. ابعاد آن به این شرح است: تمام طول و عرض کانتینر 20 فوت و 40 فوت یخچال‌دار با هم یکی است و تنها ارتفاع  20 فوت بلندتر است. ارتفاع آن با ارتفاع HC یکی است. ارتفاع HC 20 فوت 2 متر و 89 سانتی‌متر است، در معمولی‌ها 2 متر و 59 سانتی‌متر است. یخچال‌دارها هم همان 2 متر و 89 سانتی‌متر است. 40 فوت‌های RFها 2 متر و 59 است. یعنی ارتفاع آن کمترو شبیه همان استانداردها است. اینکه چرا ارتفاع این‌ها را کم و زیاد می‌کنند بحث مفصلی است. نهایتا در 20 فوت‌ها تا 28 مترمکعب و در 40 فوت‌ها تا 48 مترمکعب می‌توانید محصول بگذارید و از فضای داخل آن استفاده کنید.

این مشخصات کامل یک کانتینر بود تا با آن‌ها آشنا شوید. خلاقیت شما در استفاده کامل و درست از یک کانتینر می‌توانید خیلی مؤثر باشد که قیمت‌های بسیار خوبی برای حمل‌ونقل به مشتری‌های خود بدهید و نظر آن‌ها را جلب کنید و قیمت‌های تمام شده پایین‌تر و قابل رقابت‌تری را مطرح کنید.

در انتها نکته‌ای را درباره کانتینرها برایتان می‌گویم. روی هر کانتینری اعدادی نوشته شده است که نشان می‌دهد capacity و rating و payload و امثال این‌ها چقدر است و نیازی نیست دنبال آن‌ها بگردید. تاریخ ساخت و شماره سریال آن را نوشته است. کانتینرها تقریبا ضدسرقت هستند؛ به جز چند موردی که برای بعضی از دوستان اتفاق افتاده است. هر در هر صورت پلمپ و بسته می‌شود و خیلی سخت کسی می‌تواند از آن‌ها سوءاستفاده کند. تقریبا دور تمام درهای اکثر کانتینرهای سالم ایزوله است. هیچ هوا و آبی داخل نمی‌رود. معمولا به این صورت مرتب هستند و برای حمل‌ونقل بسیار خوب و مناسب هستند و باعث می‌شود کسانی که می‌خواهند کالای خود را بفرستند خیال آسوده‌ای داشته باشند.

یک نکته دیگر بگویم. بعضی از دوستان محصولاتی دارند که مهم است، مثلا پسته و موادغذایی این طور چیزها، حتما سعی کنند وقتی بار می‌زنند برای اینکه فساد کمتری داشته باشد و کالا سالم برسد از گازهای خنثی استفاده کنند. یعنی داخل کانتینر گاز خنثی بزنند و بعد در آن را ببندند که تا مقصد ماندگاری بیشتری داشته باشد و حشرات و جانورانی که باعث فساد آن می‌شوند یا شرایط نگهداری آن را کاهش دهند از بین بروند یا کمتر بشوند. در واقع کالا سالم‌تر برسد. کمی در این چیزها خلاقیت داشته باشید تا کالاهای بهتری را به مشتری‌هایتان تحویل دهید و خروجی‌های بهتری بگیرید.

امیدوارم که موفق و پیروز باشید و این آموزش برای شما کاربرد داشته باشد.

برای ارتباط و دریافت مشاوره از استاد نظام پرور می توانید با شماره ذیل تماس حاصل نمایید: